O Festiwalu

Wraz z początkiem października dobiegł końca Festiwal „Energia Miasta 2016”. Motywem przewodnim tegorocznej jego edycji były miejskie cykle: budowanie, niszczenie, burzenie, odbudowa. Jest to obszar niezwykle aktualny dla Łodzi, poddawanej procesowi rewitalizacji, która przynosić ma rozmaite skutki na poziomie urbanistycznym, społecznym i kulturowym. Do Łodzi przyjechali artyści z Nowego Jorku, Perth, Turynu, Tel-Awiwu, Krakowa i Torunia.

Pierwszym muralem, jaki powstał w ramach Festiwalu, była „Dementia” autorstwa wybitnego, nowojorskiego artysty Andrew Pisacane (pseud. Gaia). Obraz namalowany przy ul. Kilińskiego 75 nawiązuje do historii Łodzi. Przedstawia 3 wersje pomnika Kościuszki na Placu Wolności reprezentujące kolejne etapy jego historii: budowę w 1930 roku, zburzenie podczas II Wojny Światowej, wreszcie rekonstrukcję w 1960 roku. Obok widać również nieistniejące budynki Dworca Fabrycznego i hotelu Centrum, na których miejscu powstaje Nowe Centrum Łodzi. Tytuł muralu, „Dementia” („Niepamięć”), odnosi się do sukcesywnego wymazywania przeszłości z tkanki miejskiej.

Gaia 2016 „Dementia” Kilińskiego 75, Łódź Fot. G. Stężała

Podobnie jak w ubiegłych latach, również podczas tegorocznej edycji Festiwalu postawiliśmy na włączanie społeczności lokalnej w działania artystyczne. Mieszkańcy Łodzi zostali zaproszeni przez OPIEMME do wspólnego tworzenia dzieła na ścianie przy ul. Jaracza 20. Łodzianie zużyli 300 wydmuszek wypełnionych farbą, aby „zamalować” naniesiony wcześniej napis wina, który następnie został zastąpiony dwoma wyrazami, polskim możliwości i angielskim destiny (przeznaczenie). Minimalistyczny mural zatytułowany „Taurus” przedstawia konstelację byka, która symbolizuje odrodzenie i odzyskiwanie witalności.

opiemme_taurus_final_fot-p-trzezwinski — Opiemme, „Taurus”, Lodz, Poland, photo: Paweł Trzeźwiński

Wiele z działań artystycznych rozgrywało się na Bałutach. Znany artysta australijski Stormie Mills zrealizował tu właśnie kolejną odsłonę swojego międzynarodowego projektu „Lost Giants” (Zaginione Olbrzymy). Mural przy Młynarskiej 2, zatytułowany „Dziękuję” („The Thank You”), nawiązuje do trudnej przeszłości Bałut, gdzie mieściło się żydowskie Getto i rozgrywały się liczne ludzkie dramaty. Jednocześnie dzieło jest ściśle powiązane ze sposobem myślenia autora o ludzkiej kondycji, z przekonaniem, że z życiem warto jest się zmagać niezależnie od okoliczności.

stormie-mills-the-thank-you5-mlynarska-2-making-of-fot-p-trzezwinski — Stormie Mills, „The Thank You”/”Dziękuję”, Lodz, Młynarska 2, Poland, fot. Paweł Trzeźwiński

Na Bałutach gościli również młodzi artyści z Izraela – Nitzan Mintz, Dede i Untay – mający korzenie w Europie Środkowej i Wschodniej. Rodzinna przeszłość, ale też świeże spojrzenie na historię i współczesność Bałut, stały się kanwą prac twórców z Tel-Awiwu. Nitzan Mintz stworzyła pierwsze w Łodzi dzieło wpisujące się w nurt poezji ulicznej. Wiersz w języku hebrajskim i polskim diagnozuje kondycję ludzką w jej wymiarze lokalnym i uniwersalnym.

nitzan-mintz_win-10_final_fot-p-trzezwinski — Nitzan Mintz, Organizacji WiN 10, fot. Paweł Trzeźwiński

Projekt Untaya przedstawia portret jego babci, która jako jedyna osoba z najbliższej rodziny przeżyła pobyt w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, dzieląc dramatyczne losy z milionami przedstawicieli społeczności żydowskich rozsianych w całej Europie.

israeli-artists_untay_fot-pawel-trzezwinski — Untay, Anutsa/Primavera, ul. Młynarska 15, fot. Paweł Trzeźwiński

Dede z kolei stworzył podczas pobytu w Łodzi aż dwa murale. Obraz na ścianie przy ul. Organizacji „WiN” 10 przedstawia charakterystyczny dla jego twórczości motyw plastrów, które wpisują się w architekturę budynku, ale też symbolizują rozdartą tkankę miejską, zranioną pamięć, zagubioną tożsamość.

israeli-artists_dede3_-fot-pawel-trzezwinski — Dede, ul. Organizacji WiN 10, fot. Paweł Trzeźwiński

Drugi z murali przedstawiającego olbrzymiego ptaka wzbijającego się do lotu został namalowany na ścianie kamienicy przy ulicy Młynarskiej 15 (po lewej stronie, obok muralu Untaya).

israeli-artists_dede_fot-pawel-trzezwinski — Dede, ul. Młynarska 15, fot. Paweł Trzeźwiński

Autorem muralu przy ul. Nowej 3, zatytułowanego „Ciągłe miasto”, jest młody twórca z Krakowa, Sebastian Bożek. W koncepcji przyjętej przez artystę istotnym punktem odniesienia było miasto rozumiane jako struktura ciągła, płynna, zmieniająca formę, ani otwarta, ani zamknięta, bez początku i końca. Ważną inspiracją była również struktura architektoniczna samej Łodzi, podlegająca obecnie intensywnemu procesowi przemian.

Sebastian Bożek_Ciągłe miasto_Nowa 3_Łódź — Sebastian Bożek, „Ciągłe miasto”/”Continous City”, Nowa 3, Łódź, fot. Sebastian Bożek

Festiwal zamknął pokaz videomappingu 3D przygotowany przez Bartosza Siorka (animacja) oraz Steve’a Nasha (muzyka), podczas którego ożył mural „Drugie życie fabryki” stworzony przez twórcę z Torunia, Andrzeja PoProstu (pseud. Wyczes). Artyści odnieśli się też do niezwykłej przestrzeni, w której wydarzenie było organizowane. Przy ul. Pomorskiej 79 znajdują się dwie dawne fabryki, które zrewitalizowano i nadano im nowe funkcje. Inspiracją stał się również dawny design i printy wzorzystych tkanin produkowanych w którejś łódzkich fabryk.

andrzej-poprostu-lodz_pomorska-79-final1_fot-p-trzezwinski — Andrzej PoProstu, „Drugie życie fabryki”/”The Second Life of a Factory”, Lodz, Poland, Pomorska 79, photo by Paweł Trzeźwiński

Serdecznie dziękujemy wszystkim Artystom, którzy współtworzyli tegoroczny Festiwal za twórcza energię i entuzjazm, z jakim realizowali swoje projekty. Dziękujemy naszym Współpracownikom, którzy z niesamowitym zaangażowaniem wykonywali często niewidoczną, ale ważną dla całego przedsięwzięcia pracę. Dziękujemy naszym Partnerom za nieustające wsparcie i pomoc w realizacji projektów artystycznych. Do zobaczenia w przyszłym roku!

program-energia-miasta-2016